Datum
14 oktober 2021
Circulair samenwerken: We gaan door!
Het is 3 jaar geleden dat we een samenwerking aangingen met sloopbedrijf A. van Liempd en Baetsen-Remondis. Het doel: samen materialen en grondstoffen een tweede leven te geven. We zijn op de goede weg! Maar er zijn nog genoeg stappen te zetten. “We hopen dat meer corporaties in de regio aansluiten, zodat de materialenbank groter wordt.”
Duurzaamheid is al jaren een belangrijk onderdeel van ons dagelijks werk. Het is zelfs een van onze drie resultaatgebieden. Een onderdeel van die duurzaamheid is circulariteit. Ofwel: het werken met gesloten kringlopen. Het liefst bouwen we huizen met materialen die we halen uit en terugbrengen in een gesloten kringloop. ‘Afval’ krijgt zo een tweede leven en behoudt haar waarde.
Start van samenwerking
We begonnen met circulair werken in mei 2018. We sloten toen een samenwerkingsovereenkomst met A. van Liempd en Baetsen-Remondis. “Het doel was om afvalstromen inzichtelijk te maken en te onderzoeken hoe we zo goed mogelijk kunnen hergebruiken of recyclen”, vertelt specialist Vastgoedbeheer Raymond Heister. “We leren, ontwikkelen en experimenteren samen.”
Hergebruiken of recyclen
Bij sloop, renovatie en onderhoud komen producten en grondstoffen vrij. “Denk aan producten als kozijnen, deurdrangers en wasbakken. Van tevoren maken we een inventarisatie van die uitstroom. Wat nog hoogwaardig te hergebruiken is wordt gedemonteerd en opgeslagen bij Gebruiktebouwmaterialen.com (GBM, onderdeel van A. van Liempd.) Waar mogelijk hergebruiken we deze producten zelf in een ander project. Anders worden ze verkocht aan andere corporaties, aannemers en particulieren. Wat niet in zijn geheel opnieuw hergebruikt kan worden, willen we recyclen en als laatste optie afvoeren en verbranden. Dit doet Baetsen-Remondis.”
"We werkten samen in 4 sloopprojecten, 5 keer bij planmatig onderhoud en bij 4 renovatieprojecten"
138.700 kilo CO2 bespaard
Inmiddels zijn we 3 jaar verder. We werkten samen in 4 sloopprojecten, 5 keer bij planmatig onderhoud en bij 4 renovatieprojecten. Daarnaast hebben we nog 4 overige projecten gehad, waaronder hoogwaardig hergebruik van de Spaceboxen en de pilot bij de Bouwservice bij Dagelijks Onderhoud.
Grof geschat hebben we van juni 2018 t/m juli 2021 al 138.700 kilo CO2 bespaard door hergebruik via GBM (gebruiktebouwmaterialen.com). Ook de verkoop van circulaire producten liep goed. Vooral hout, deuren en kozijnen zijn populair. Die laatste 2 worden veel verkocht aan particulieren.”
Kosten vs besparingen
Materialen netjes uit sloop- en renovatieprojecten halen, kost meer tijd en geld dan ‘traditioneel’ slopen. “Maar het levert CO2-besparing op én er staan wat besparingen tegenover”, zegt Raymond. “Zo betalen we geen stortkosten voor dat materiaal. En van alles dat GBM verkoopt, krijgen wij een deel van de opbrengst.”
Proef bij Bouwservice
Er was ook een proef waarin onze Bouwservice materiaal opnieuw gebruikte in het dagelijks onderhoud van woningen. Gezamenlijk zijn 8 veelgebruikte producten gekozen die zo een tweede leven kregen in onze woningen. Denk o.a. aan wastafels, deurdrangers en houten leuningen. De ‘refurbished’ materialen waren gemiddeld 10% goedkoper dan nieuwe en we bespaarden bijna 3645 kilo CO2. De grootste uitdagingen liggen op logistiek en administratief vlak. Desondanks is de proef goed verlopen en zetten we deze door met onze nieuwe onderhoudspartners.
Corona
“Helaas hebben we op circulair vlak minder samengewerkt dan we wilden”, zegt Raymond. “Dit komt vooral door corona, waardoor er minder projecten waren. Maar ook door organisatieveranderingen bij Woonbedrijf en Baetsen-Remondis. Toch doen we mooie dingen en liggen er nog veel kansen. Daarom hebben we onze samenwerking verlengd t/m eind 2022. We willen dat circulair werken uiteindelijk landt in ons dagelijks werk en processen.
"We hopen dat via het duurzaamheidspact ook de andere corporaties aansluiten"
Vervolg
We gaan komend jaar verschillende dingen doen:
Sinds juli 2021 voeren 4 co-makers het dagelijks onderhoud uit. Daarnaast hebben we ook 4 nieuwe co-makers voor de renovaties van onze naoorlogse eengezinswoningen. “Ook hierin willen we circulair werken. Met de comakers bespreken we hoe we dat gaan doen. We gaan kijken naar uitstroom én instroom.”
Circulaire processen borgen in het dagelijkse werk. Logistieke en administratieve processen verbeteren.
De materialenbank uitbreiden. “De kans is klein dat materiaal uit een sloopproject precies past in een van onze nieuwe projecten. Om die kans groter te maken, is er meer materiaal nodig. Dit kan als andere woningcorporaties in de regio ook gaan samenwerken met GBM. Trudo doet dit inmiddels al. We hopen dat via het Duurzaamheidspact ook de andere corporaties aansluiten. Op die manier krijgen we een grote(re) grondstoffenbank waar iedereen uit kan putten.”
Onderzoek naar meetinstrumenten voor circulariteit. “Er verandert veel in termen en cijfers. De labelstap van 3 jaar geleden is anders dan die van nu. En waar het toen nog over labelstappen ging, praten we nu over ‘CO2-besparing’. Het is nog heel lastig om CO2-besparing van materiaal te berekenen. Er is ook nog geen goed meetsysteem voor. Laat staan voor samengestelde producten, zoals videofoons, douchebakken en cv-ketels.”
Onderzoek naar hoeveel en welke materialen er vrijkomen bij het vervangen van cv-ketels. We vervangen namelijk ongeveer 1200 ketels per jaar. We willen meer inzicht in de materiaalstromen binnen dit proces en op welke manier deze materialen worden hergebruikt.
"We weten beide dat er mooie kansen liggen en onderzoeken die samen"
#En wat vindt hij?
Barthel van Dinther, commercieel manager/circulair expert bij A. van Liempd en GBM
“Van Liempd is een circulair sloopbedrijf dat waardevolle materialen en producten uit sloopprojecten haalt. Die verkopen we via Gebruiktebouwmaterial.com (GBM). We werken vooral voor woningcorporaties, gemeente en zorgpartijen. Onze taak is om zoveel mogelijk producten hoogwaardig te hergebruiken. Dat zorgt voor CO2-reductie. Het gaat hierbij om de ‘ingebedde CO2’. Dus de energie die erin is gestoken om van grondstof tot product te komen. Als je een product hergebruikt, bespaar je dus al die CO2 in het productieproces van een nieuw product.
Woonbedrijf was de eerste woningcorporatie met wie we op deze manier circulair samenwerken. Inmiddels doen we dit met nog 10 andere corporaties. Daarmee regelen we nu uit- en instroom bij zo’n 125.000 woningen. Deze woningcorporaties hebben op www.gebruiktebouwmaterialen.com allemaal een eigen materialenbank. Daarin staan alle producten en materialen die bij sloop en renovatie uitstromen. Woningcorporaties hebben veel dezelfde soort producten, zoals cv-ketels en wastafels. Dat is interessant, want zo krijg je massa. Hoe meer corporaties meedoen, hoe meer massa en dus meer duurzame impact. Daarmee neemt ook de kans toe dat er producten zijn die je weer kunt hergebruiken in nieuwe projecten. Via onze online materialenbank kunnen corporaties materiaal uitwisselen.
Daar zijn al mooie voorbeelden van. Er zijn ventilatieboxen uit een renovatieproject van Woonbedrijf verkocht aan Casade in Waalwijk. Die zijn weer gebruikt in hun woningen. Houten balken van Woonstad in Rotterdam zijn veranderd in Velux-dakramen. Die heeft Woonbedrijf weer geplaatst in in huizen in Tivoli. De houten spanten en gevels van de oude Finse school aan de Poeijerstraat gaan hat hart vormen van de nieuwe berging/fietsenstalling op diezelfde locatie. Op deze manier hergebruiken levert geld op, het bespaart CO2 en creëert bewustwording.
Ik ben heel erg te spreken over de samenwerking met Woonbedrijf. We weten beide dat er mooie kansen liggen en onderzoeken die samen, ook met Baetsen-Remondis. We willen blijven doorontwikkelen. Met name in het inzichtelijk maken van de CO2-reductie. Maar ook in het standaardiseren van processen. Hier gaan we gezamenlijk mee aan de slag.”
"Ik zet me graag in voor zaken die van maatschappelijk belang zijn"
#En wat vindt hij?
Dennis Elliott, key accountmanager voor de (semi) overheden bij Baetsen-Remondis
“Ik ben afgelopen juli gestart in deze functie. En ben dus ook nieuw in de samenwerking met Woonbedrijf en Van Liempd. De wereld van het afval heeft me bij een vorige werkgever altijd erg aangesproken en heeft mijn kijk op afval doen veranderen. Daarbij zet ik me graag in voor zaken die van maatschappelijk belang zijn. Het voelt daarom ook goed om weer werkzaam te zijn in een organisatie die zich bezighoudt met duurzaamheid en circulariteit.
Via verschillende kanalen krijgt Baetsen-Remondis afvalstromen binnen. Dit zijn beton en metselpuin, hout, kunststof, bitumen, vlak glas, gips en vloerbedekking. Elke soort heeft zijn eigen verwerkingsproces. Doel is om zoveel mogelijk materiaal te recyclen en opnieuw te kunnen gebruiken. Zo worden afvalstromen nieuwe grondstoffen.
Het leuke is dat ik al eerder heb mogen samenwerken met Woonbedrijf, toen ik werkzaam was bij LEVgroep. Dat verliep altijd erg prettig, waardoor ik vertrouwen heb om nu weer een steentje te mogen bijdragen.”
Vorig artikel in deze editie
Hybride systemen in Rapenland
Volgend artikel in deze editie
Renovatie van duizenden jaren 60-woningen
Gerelateerd
3 oktober
2023
Hoe gaat het met EGW'60?
Begin 2022 startten we met het project ‘EGW’60’. Oftewel: het renoveren van duizenden eengezinswoningen (EGW) uit de jaren 60. We zijn inmiddels anderhalf jaar verder. In het filmpje zie je de voorbereiding op de volgende batch woningen en hoor je meer over de evaluatie.
Lees artikel
30 mei
2023
Ruimte 22: een uitkomst voor samenwerkpartners
Op de hoek van de Clervauxlaan 22 in de wijk ’t Hool in Eindhoven zit ‘Ruimte 22’. Een eengezinswoning van Woonbedrijf die we gebruiken als ontmoetingsplek voor samenwerkingspartners. Zij komen hier voor overleg, om te werken of elkaar te ontmoeten. “In het belang van de wijk”, zegt woonconsulent Storm Moghal. “Het zorgt voor korte lijntjes en goed onderling contact.”
Lees artikel
16 november
2022
Woonbedrijf ruilt woningen met Wooninc. om sneller te verduurzamen
Alle woningcorporaties moeten in 2050 CO2-neutrale woningen hebben.
Lees artikel