De nieuwe woonwens

Sinds men tussen de bomen en moestuinen woont, stikt het ineens van de insecten en dienen nieuwsgierige vogels zich aan. Huizen staan in het groen. Kippen scharrelen kakelend rond en kinderen hollen achter elkaar aan. Dat kan omdat het terrein grotendeels autovrij is. De nieuwe woonwens biedt tegenwicht aan (het beeld van) de stad. In de grootstedelijke omgeving worden uit beton opgetrokken woontorens steeds hoger om aan de nijpende woonvraag te voldoen. Met vernuftige ventilatiesystemen in de appartementen die voldoende zuurstof rondpompen. En slimme deurbellen waarmee je op afstand kunt zien wie er voor je deur staat.  

Het feit dat de menselijke expansiedrift wereldwijd eeuwenoude ecosystemen aantast, is inmiddels goed bekend. Het binnendringen van leefmilieus van wilde dieren en de krimp van natuurgebieden zorgen voor ingrijpende klimaatsveranderingen. Met natuurrampen als overstromingen en niet te blussen bosbranden als gevolg. Dit besef versterkt de wens om bewuster te leven met aandacht voor de omgeving. Steeds meer mensen willen de natuur letterlijk dichtbij zich hebben. Een groene omgeving wordt gekoesterd als een verloren gewaande vriend. De beelden van dolfijnen in de kanalen van Venetië door de corona-lockdown zijn veelvuldig gedeeld. Ze laten zien hoe de natuur weer de overhand neemt als de mens een stapje terug doet. En hoe graag we dat eigenlijk ook zouden willen zien. Maar we zijn met velen. 

Toch kunnen we keuzes maken. Met stro of gebruikte spijkerbroeken als isolatiemateriaal. We vertoeven graag in een omgeving waar meer in het moment geleefd wordt. Met elkaar. Een prettig soort ‘light community’. Met een centrale plek voor ontmoeting. En vele handen die samen aan een gedeelde omgeving werken. Er is een gevoel van vertrouwen. Dat soms in grootstedelijke omgevingen gemist wordt. Hier leeft de overtuiging om het leven anders aan te pakken. Mensen willen niet per se rijk, maar vooral gelukkig zijn. Geluk hangt niet samen met status of een ambitiedrang. Het zit ‘m niet per se in economische groei, iets waar jarenlang in Nederland de focus op heeft gelegen. Het geluk ligt in kleine zaken, die je persoonlijk aangaan. Zoals je woning en je leefomgeving. 

Hoewel de nieuwe woonwens niet gespeend is van een zekere ideologische overtuiging, speelt pragmatisme wel degelijk een rol. Wonen kan nu eenmaal goedkoper. We kunnen eenvoudig goedkoper bouwen en betaalbaar onder een dak leven. Waarom zou je dan voor 30 jaar de financiële verplichtingen van een hypotheek aangaan? En waarom zou je niet bouwen met tweedehands materialen die goedkoper zijn dan nieuwe? Dat je het bestaande beter opnieuw kan gebruiken dan wegdoen, geldt ook voor gebieden. In de toekomst heeft elke stad flexibele ruimtes, denken wij. Die de ene keer dienen voor wonen, en na enige tijd mogelijk recreatiegebied of zorginstelling zijn. Al naar gelang de woonvraag verandert. 

De nieuwe woonwens verbeeldt eigenlijk de sfeer van een nostalgisch dorp. Zoals we die kennen van ansichtkaarten uit vervlogen tijden. Maar dan met het comfort van nu. De kleine dorpsgemeenschap is geen weggevaagd verleden. Het krijgt weer vorm in een duurzame toekomst in wonen. Deze kleine utopie willen en kunnen we met alle samenwerkingspartijen ook realiseren in Buurtschap te Veld.”

Tessa Peters & Rolf van Boxmeer
Ontwerpbureau Rezone en initiatiefnemers Minitopia